Standardy Konkursu

GENERALNE STANDARDY I ZASADY PRZYGOTOWANIA KONKURSU REKOMENDOWANE PRZEZ STOWARZYSZENIE ARCHITEKTÓW POLSKICH

UWAGI OGÓLNE:

Z uwagi na zapewnienie wysokiego poziomu konkursów oraz zachowaniu przyjętych przez SARP europejskich standardów przygotowania i przeprowadzania konkursów, mając przy tym na względzie statutowe zobowiązania SARP wobec środowiska zawodowego architektów wyrażające się w dbałości o standardy wykonywania zawodu zapewniające klientom najwyższą jakość proponowanych usług, SARP przygotowuje i przeprowadza konkursy lub deleguje do pracy w Sądach konkursowych swoich członków gdy zostaną spełnione podstawowe warunki formalno-prawne i merytoryczne konkursu, preferowane ze względu na ideę konkursu i jego specyfikę, odróżniającą go w zdecydowany sposób od formuły przetargowej.

Warunki zalecane do spełnienia przez Zmawiającego/Organizatora konkursu:

  1. Określenie precyzyjnego celu i przedmiotu konkursu.
  2. Uzgodnienie wielkości (w metrach kwadratowych) i realnych kosztów (całkowity oraz za jeden metr kwadratowy) inwestycji, realizowanej na podstawie szczegółowego opracowania pracy konkursowej (dokumentacja projektowa).
  3. Uzgodnienie kosztów dokumentacji projektowej i pełnienia nadzorów autorskich (jako % od kosztów realizacji lub jako kwota) oraz szczegółowej zawartości opracowania i wszystkich czynności po stronie Autora zgodnie z rozporządzeniem Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym
  4. Precyzyjne i jednoznaczne wskazanie sposobu wykorzystania wyników konkursu.
  5. Preferowane są konkursy dwuetapowe, gdzie w pierwszym etapie Uczestnicy składają prace konkursowe przedstawiające w sposób ogólny proponowaną koncepcję oraz podstawowe rozwiązania projektowe, natomiast w drugim etapie zaproszeni, zgodnie z wyborem Sądu konkursowego, Uczestnicy przedstawiają uszczegółowioną i rozwiniętą o ewentualne zalecenia Sądu konkursowego koncepcję. W konkursach dwuetapowych należy zapewnić ilość nagród pieniężnych oraz kwot przeznaczonych na wyróżnienia dla każdego z Uczestników zakwalifikowanych do etapu drugiego.
  6. Rzetelność Sądu konkursowego składającego się z osób posiadających odpowiednie kwalifikacje do oceny prac konkursowych oraz określenie składu Sądu konkursowego (liczba członków Sądu konkursowego) przed przystąpieniem do formułowania zapisów Regulaminu konkursu.
  7. W konkursie podstawową zasadą musi być bezwzględna zasada anonimowości Uczestników konkursu względem członków Sądu konkursowego oraz anonimowość prac konkursowych, na każdym etapie konkursu.
  8. Czytelność warunków konkursu oraz jednoznaczność wymagań stawianych Uczestnikom konkursu zarówno na etapie wniosków o dopuszczenie jak i opracowania prac konkursowych.
  9. Uproszczone zasady dopuszczenia Uczestników do udziału w konkursie gdzie to praca konkursowa oceniana przez profesjonalistów wskazuje na poziom warsztatu Uczestnika konkursu a nie jego realizacje wykonane w przeszłości. Wymaganie na etapie konkursu tylko oświadczeń na potwierdzenie warunków uczestnictwa w konkursie co jest dopuszczone przez ustawę Prawo Zamówień Publicznych.
  10. Określenie merytorycznych kryteriów oceny prac konkursowych gdzie wiodącym kryterium nie może być cena oraz adekwatność sposobu i formy oceny prac konkursowych rozumianych jako Utwór w myśl ustawy o Prawie autorskim. Jako niemożliwe uważa się, w większości wypadków, rzetelne i prawidłowe ocenienie twórczej pracy projektowej za pomocą punktów czy innej formy opartej na matematycznych zasadach. Należy przyjąć zasadę, że Sąd konkursowy ocenia prace konkursowe stosując kryteria oceny w sposób całościowy.
  11. Adekwatność zakresu opracowania pracy konkursowej do przedmiotu i celu konkursu.
  12. Przyznawanie w konkursach nagród pieniężnych za I, II i III miejsce w kwocie adekwatnej do zadania konkursowego (zakresu opracowania koncepcji) oraz preferowane przyznawanie kwot pieniężnych za wyróżnienia, bez względu na to czy została przyznana nagroda w postaci zaproszenia do negocjacji na opracowanie dokumentacji projektowej. Zaproszenie takie nie może zastąpić nagród pieniężnych. Pula nagród musi być gwarantowana.
  13. Warunki konkursu powinny zapewniać uczestnikom konkursu odpowiednią ochronę ich praw autorskich, zarówno osobistych jak i majątkowych. Zapisy dotyczące praw autorskich muszą być opisane w sposób jasny, precyzyjny i niesprawiający trudności interpretacyjnych. Nie jest dopuszczalne przekazywanie majątkowych praw autorskich Zamawiającemu w sposób nieodpłatny, jak również w sposób sprzeczny z treścią przepisów ustawy z dnia z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. W szczególności przyznanie lub wypłata nagrody nie może być jednoznaczna z udzieleniem zamawiającemu zezwolenia do udzielenia zgody na wykonywanie praw zależnych do opracowania pracy konkursowej przez innego projektanta.
    Niedopuszczalne jest również wymaganie dzielenia takiego zezwolenia na etapie zgłoszenia i uczestnictwa w konkursie.

    Ochrona praw autorskich musi dotyczyć:

    • Praca konkursowa
      Należy zapewnić, poprzez odpowiednie zapisy Regulaminu konkursu a także odpowiednie oświadczenia Uczestnika konkursu, prawo Zamawiającego do prezentacji prac konkursowych w zakresie wynikającym z organizacji konkursu, jego rozstrzygnięcia i podania wyników do publicznej wiadomości czyli prawo prezentacji i pierwszego publicznego udostępnienia wszystkich lub wybranych prac konkursowych podczas publicznej wystawy pokonkursowej, możliwość ich reprodukcji i publikacji za pomocą dowolnej techniki (w tym techniki drukarskiej, reprograficznej i zapisu cyfrowego), użyczania, wytwarzania w sposób opisany powyżej egzemplarzy utworu i ich rozpowszechniania w formie katalogu wystawy (drukowanego lub cyfrowego), a także w sieci Internet. Powinno to przyjąć formę bezpłatnej licencji niewyłącznej, nieograniczonej terytorialnie i czasowo od momentu zatwierdzenia wyników konkursu przez kierownika zamawiającego, udzielonej Organizatorowi przez Uczestnika. Uczestnicy powinni wyrazić ponadto zgodę na dokonanie niezbędnych modyfikacji opracowania konkursowego (np. w zmianie formatu, kompozycji pracy konkursowej) związanych z publikacją prac konkursowych.
      UWAGA – powyższe dotyczy PRACY KONKURSOWEJ.
    • Szczegółowe opracowanie pracy konkursowej – dokumentacja projektowa.
      Należy bezwzględnie uzgodnić sposób wykorzystania dokumentacji i zasady ochrony praw autorskich Autora.
      Należy zagwarantować Autorowi prawo dokonywania wszelkich zmian w dokumentacji tj. dokonywanie opracowań, zmian, adaptacji, przeróbek w Utworze powstałych w ramach realizacji Umowy z wykonawcą prac budowlanych oraz korzystanie i rozporządzanie tak zmienionym Utworem.
      Należy wyraźnie zastrzec, że zlecenie opracowania innemu projektantowi, może nastąpić jedynie w przypadku odmowy Autora. Także w przypadku gdy nie dojdzie do zawarcia umowy z Autorem z przyczyn leżących po jego stronie np. w przypadku wykluczenie Wykonawcy lub jego odmowy zawarcia umowy na zasadach wynikających z Regulaminu lub oświadczeń składanych przez Wykonawcę w trakcie konkursu. Wówczas uzyskanie przez Zamawiającego zezwolenia od Autora do udzielenia zgody na wykonywanie praw zależnych przez innego projektanta musi mieć formę umowy pisemnej, zgodnie z przepisami Ustawy o prawach autorskich i prawach pokrewnych (Dz. U. z 1994 Nr 24 poz. 83, z późniejszymi zmianami zmianami).
  14. Zdecydowanie nie można rekomendować konkursu gdzie jedną z nagród jest zaproszenie do negocjacji w trybie negocjacji bez ogłoszenia co najmniej dwóch autorów wybranych prac konkursowych.
  15. Załączane do Regulaminu konkursu Istotne postanowienia umowy (lub wzór umowy) na opracowanie dokumentacji projektowej będącej szczegółowym opracowaniem pracy konkursowej i/lub świadczenie usług, muszą być realne oraz zapisy dotyczące praw i obowiązków Zamawiającego i Wykonawcy muszą być symetryczne.

Akceptacja przez Zamawiającego/Organizatora powyższych postulatów i wskazań SARP w stosunku do treści Regulaminu konkursu będzie umożliwiała SARP podjęcie współpracy przy przygotowaniu i przeprowadzeniu konkursu lub delegowanie Sędziów konkursowych SARP wraz zapewnieniem pełnego poparcie SARP dla konkursu (promowanie konkursu w środowisku architektonicznym).